Μια έρευνα στους μαθητές για την ομοφυλοφιλία: Συμπεράσματα και προβληματισμοί

Με αφορμή το πρόσφατο γεγονός της ακύρωσης του μοναδικού ομόφυλου γάμου που έχει τελεστεί στην Ελλάδα, αποφασίσαμε να διεξαγάγουμε μία έρευνα που θα εκφράζει τη γνώμη των μαθητών του σχολείου για τον διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό ορισμένων ανθρώπων. Ομοφυλοφιλία είναι η ερωτική έλξη μεταξύ δύο ατόμων του ίδιου φύλου. Αν και ο Παγκόσμιος Ψυχολογικός Σύλλογος δεν θεωρεί, από το 1974, την ομοφυλοφιλία ψυχολογική διαταραχή, πολλοί επιστήμονες δεν συμμερίζονται τη συγκεκριμένη απόφαση με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καθολική άποψη για την ορθότητα της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς. Εξάλλου, στις δημοκρατικές κοινωνίες όπου ζούμε, όλοι ανεξαιρέτως έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν ελεύθεροι και χωρίς φόβο τις απόψεις τους.

Βασιζόμενοι σε αυτή την αρχή της Δημοκρατίας θέσαμε ορισμένα ερωτήματα σε 180 μαθητές της Β’ και Γ’ τάξης του Λυκείου αναφορικά με την άποψή τους επί του συγκεκριμένου θέματος. Αρχικά απάντησαν σε μία ερώτηση καθοριστική για την έκβαση της δημοσκόπησης και συγκεκριμένα αν θεωρούν ότι η ομοφυλοφιλία αποτελεί φυσιολογική έκφραση της σεξουαλικότητας και του έρωτα των ανθρώπων. Στην ερώτηση αυτή το 51% απαντούν αποφατικά. Βάση της παραπάνω άποψης αποτελούν διάφοροι κοινωνικοί, θρησκευτικοί, ηθικοί και βιολογικοί προβληματισμοί που απασχολούν την κοινωνία μας. Παρ’ όλα αυτά το 73% πιστεύει πως τα ομοφυλόφιλα άτομα δικαιούνται να απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα με τα ετερόφυλα ασχέτως της ορθότητας της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς. Εν συνεχεία το 44% των ερωτηθέντων εξέφρασαν την άποψη ότι ο πολιτικός γάμος ομόφυλων ζευγαριών δεν αποτελεί βασικό τους δικαίωμα, με τους υπόλοιπους όμως να τάσσονται υπέρ αυτού του δικαιώματος. Αναφορικά με τη δυνατότητα υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια 6 στους 10 αντιτίθενται σε αυτό το ενδεχόμενο. Στο θέμα της οικογένειας, λοιπόν, και κυρίως του γάμου οι απόψεις είναι αμφιλεγόμενες, ενώ στο θέμα της υιοθεσίας η κοινή γνώμη παρουσιάστηκε πιο ξεκάθαρη. Ιδιαίτερη έκπληξη όμως προκαλεί το ποσοστό του 42% των μαθητών που έχουν υπάρξει μάρτυρες ρατσισμού κατά ομοφυλόφιλων. Το γεγονός αυτό αποκαλύπτει ότι τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις χαρακτηρίζουν ακόμη την Ελληνική κοινωνία που δεν φαίνεται έτοιμη να αποδεχτεί τα συγκεκριμένα άτομα. Ωστόσο, οι νέοι σύμφωνα με την παρούσα δημοσκόπηση και πιο συγκεκριμένα 3 στους 4 δηλώνουν ανοιχτοί να αποδεχτούν ομοφυλόφιλους στη δική τους «οικογένεια» φιλίας χωρίς προβληματισμούς και διακρίσεις σε σχέση με τους στρέιτ φίλους τους. Τέλος, στο ερώτημα αν τα ομοφυλόφιλα άτομα αυξήθηκαν λόγω της δημοσιότητας και των δικαιωμάτων που αυτά απολαμβάνουν, το 58% των μαθητών απάντησε καταφατικά. Αντίθετα, οι υπόλοιποι θεωρούν πως τα συγκεκριμένα άτομα δεν αυξήθηκαν αλλά είναι πλέον πιο ελεύθερα και λιγότερο φοβισμένα να αποκαλύψουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα.

Στη χώρα μας η ομοφυλοφιλία αποτελεί ζήτημα «αγκάθι». Αναλυτικότερα στην Τήλο τελέστηκε το 2008 ο μοναδικός πολιτικός γάμος δύο ανδρών κάτι που επέφερε τεράστιες αντιδράσεις τόσο στον πολιτικό κόσμο όσο και στον θρησκευτικό. Μετά από 9 χρόνια δικαστικών διαμαχών, το 2017, ο Άρειος Πάγος προχώρησε στην ακύρωση του συγκεκριμένου γάμου με την αιτιολόγηση πως δεν αποτελεί φυσιολογική μορφή οικογενειακής ζωής. Το Δικαστήριο του Αρείου Πάγου ανακοίνωσε πως το ζήτημα ήταν νομικής φύσεως, αφού η έλλειψη νομοθεσίας δεν επέτρεπε την τέλεση του συγκεκριμένου γάμου. Εν έτει 2017 το ζευγάρι προβληματισμένο από τη στάση των Ελλήνων δικαστών αποφάσισε να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αυτό ήρθε να προστεθεί στο γεγονός της δικαστικής ήττας της χώρας από το Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο επιδίκασε τεράστια χρηματικά πρόστιμα στην Ελλάδα για την διάκριση των ομοφυλόφιλων στο δικαίωμα σύναψης συμφώνου συμβίωσης, αφού η Ελληνική πλευρά δεν μπόρεσε να δικαιολογήσει επαρκώς αυτόν τον διαχωρισμό. Έτσι, από το 2015 στην Ελλάδα, όπως και σε αρκετές ακόμα χώρες του κόσμου, άρχισε να επιτρέπεται η υπογραφή συμφώνου συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών. Σε 26 χώρες του κόσμου δίνεται και το δικαίωμα πολιτικού γάμου στα συγκεκριμένα ζευγάρια, ζήτημα που συζητείται κατά καιρούς και στη χώρα μας.

Από το 2015 και έπειτα, κατοχυρώθηκε με αντιρατσιστικό νόμο στην Ελλάδα η προστασία των ομοφυλόφιλων ατόμων και ειδικότερα των παιδιών που έπεφταν συχνά θύματα ρατσισμού στα σχολεία. Συνέπειες αυτού του εκφοβισμού σύμφωνα με έρευνες των Εκπαιδευτηρίων «Μπακογιάννη» είναι οι 3 στους 10 ομοφυλόφιλους που βιώνουν τον ρατσισμό να εγκαταλείπουν το σχολείο. Ταυτόχρονα οι Έλληνες εκπαιδευτικοί προτιμούν να κρατήσουν ουδέτερη στάση επί του ζητήματος και το 85% αυτών δε δέχεται να μιλήσει για ομοφυλοφιλία στο σχολείο για διάφορους λόγους που δεν διευκρινίζονται από την προαναφερθείσα έρευνα. Από το 2016 το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε την ενημέρωση των μαθητών στα Γυμνάσια περί των έμφυλων ταυτοτήτων αλλά πολλοί καθηγητές αντέδρασαν και δεν ακολούθησαν πάντα τις οδηγίες. Σε κάθε περίπτωση, όλοι θα αποδεχόμασταν ότι, ανεξάρτητα από τις προσωπικές πεποιθήσεις, η σχολική κοινότητα οφείλει να προστατεύσει όλους τους μαθητές από διακρίσεις και κάθε μορφής ρατσισμό.

Στις 17 Μαΐου 1990, η ομοφυλοφιλία έπαψε να θεωρείται ασθένεια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και έκτοτε η συγκεκριμένη μέρα καθιερώθηκε ως παγκόσμια ημέρα κατά της ομοφοβίας. Στη χώρα μας η πολιτεία αντιμετωπίζει ακόμα με καχυποψία το θέμα με το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης να θεωρεί την ομοφυλοφιλία ακατάλληλη και έτσι να απαγορεύεται μερικώς η προβολή της στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση. Η Ελλάδα, δεν έχει υιοθετήσει ακόμα ορισμένες προτεινόμενες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους ομοφυλόφιλους, καλώς ή κακώς.

Η ανθρώπινη ιδιότητά μας και οι δημοκρατικές αρχές που πρεσβεύουμε προστατεύουν την ελευθερία όχι μόνο του λόγου αλλά και της έκφρασης. Από την άλλη, η κοινή γνώμη αλλάζει και διαμορφώνεται με το πέρασμα του χρόνου. Μήπως θα έπρεπε να αναρωτηθούμε ποιον αλήθεια θα έπρεπε να απασχολεί το ζήτημα;

#Επικαιρότητα