«Ο τουρισμός εμπλουτίζει».

Χρειάζεται μέτρο στο τι επιδιώκουμε και μέτρο είναι ο άνθρωπος.

Η παγκόσμια ημέρα του τουρισμού γιορτάζεται στις 27 Σεπτεμβρίου. Το σύνθημα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ) είναι: «Ο τουρισμός εμπλουτίζει». Πράγματι ειδικά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο παγκόσμιος τουρισμός γιγαντώθηκε και έγινε η βασικός μοχλός για τη διεθνή οικονομία και για πολλά κράτη, εμπλουτίζοντας, δίνοντας δουλειά σε εκατομμύρια ανθρώπους και κυρίως σε μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις. Η επίδραση του τουρισμού δεν εξαντλείται στον οικονομικό τομέα και στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών κρατών, αλλά επηρεάζει την παραδοσιακή κοινωνική και πολιτισμική εξέλιξη κάθε κοινωνίας, μικρής ή μεγάλης. Επηρεάζει, με λίγα λόγια, την καθημερινή ζωή μας με τα θετικά και τα αρνητικά σημεία.

Γιατί πράγματι ο τουρισμός μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός παραδοσιακού χωριού, παραδείγματος χάρη, που θα θέλουν να το επισκεφτούν χιλιάδες τουρίστες, μπορεί όμως και να γίνει η αιτία «καταστροφής» του. Μπορεί να δώσει «κίνητρο» για την τουριστική αξιοποίηση μιας πανέμορφης περιοχής, μπορεί όμως και να οδηγήσει στην καταστροφή αυτού του όμορφου φυσικού περιβάλλοντος. Πολύ σωστά ο ΠΟΤ, αλλά και άλλοι διάφοροι Τουριστικοί Οργανισμοί που βλέπουν μακριά ενδιαφέρονται και στηρίζουν την «αειφόρο τουριστική ανάπτυξη» κα συνάμα τη διατήρηση της παραδοσιακής ζωής των τουριστικών προορισμών. Στη χώρα μας η διατήρηση του περιβάλλοντος, η αειφόρος βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη δεν έχει πάρει δυστυχώς τη χροιά συμμετοχικής κοινωνικής διαδικασίας, αλλά έχει τη χροιά ασυντόνιστης προσπάθειας. Δε χρειάζεται αναφορά σε στατιστικά στοιχεία, το βιώνουμε καθημερινά.

Η αύξηση της παραγωγής και προσφοράς τουριστικών υπηρεσιών, όταν γίνεται χωρίς σεβασμό προς το περιβάλλον, πολύ γρήγορα οδηγεί περιοχές σε αδιέξοδο, αφού όλοι – επιχειρηματίες, ιδιώτες, έμποροι κτλ. – κάνουν χρήση του ενός και μόνο συντελεστή παραγωγής που πολύ δύσκολα αυξάνεται ή αντικαθίσταται (φυσικό και παραδοσιακό περιβάλλον). Έτσι δημιουργείται φαύλος κύκλος με τη μορφή ατέρμονος κοχλία που συνεχώς υποβαθμίζει τον τουρισμό.

Θα σταθούμε σε τρεις πρόσφατες αναφορές που δείχνουν πώς αντιμετωπίζουμε την έννοια διατήρηση του περιβάλλοντος. Στο αίτημα των ξενοδόχων να κτίζονται ξενοδοχεία πάνω στην παραλία (ούτε 30 μέτρα πιο μέσα), στην επαναλαμβανόμενη θέση του Υπουργείου Τουρισμού ότι μόνο το 15% των δυνατοτήτων της χώρας έχει αξιοποιηθεί για τουρισμό και στο ότι θα κατακτήσουμε την πέμπτη θέση παγκοσμίως στον τουρισμό. Αλήθεια, τελικά αυτά επιδιώκουμε; Ο Ελληνικός τουρισμός βρίσκεται από καιρό σε σταυροδρόμι. Έχοντας περίπου 1.300.000 κρεβάτια έχει φτάσει στο όριό του με αυτές τις υποδομές που είναι για 13-15 εκατομμύρια τουρίστες. Στοχεύει σε 40 εκατομμύρια τουρίστες. ΤΟ συμπέρασμα αυτό βγαίνει από πρόσφατη επίσημη δήλωση ότι επιδιώκουμε να καταστήσουμε τη χώρα μας πέμπτη σε όλο τον κόσμο (σήμερα πέμπτη χώρα σε τουρισμό είναι η Ιταλία με 27,1 τουρίστες). Έχουμε αναλογιστεί τι σημαίνει αυτό; Ήδη σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Τουρισμός και Περιβάλλον», ορισμένες περιφέρειες μας κρατάνε τα αρνητικά ρεκόρ της Ένωσης, όπως το Νότιο Αιγαίο και η Κρήτη, στην «τουριστική πυκνότητα» (δηλαδή επιφάνεια χώρας και αριθμός τουριστικών κλινών, αριθμός κλινών ανά κάτοικο, αριθμός κλινών αν ά τ.χλμ.).

Ας το πούμε πιο απλά. Οι Ισπανοί με επιφάνεια χώρας 504.790 τ. χλμ. Έχουν 56 εκατομμύρια τουρίστες. Η Ελλάδα με επιφάνεια 131.626 τ.χλμ. περί τα 14,5 εκατομμύρια τουρίστες. Η Ιταλία που θέλουμε να ξεπεράσουμε έχει επιφάνεια 301 τ. χλμ. και δέχεται μόλις 37,1 εκατομμύρια τουρίστες.

Χρειάζεται μέτρο στο τι επιδιώκουμε και μέτρο είναι ο άνθρωπος και η αειφόρος τουριστική ανάπτυξη. Ας νοικοκυρέψουμε αυτά που κατακτήσαμε, ας αυξήσουμε τις εισπράξεις και όχι τις αφίξεις, ας κάνουμε ισόρροπη τουριστική ανάπτυξη με νέα προϊόντα, ας προσέξουμε και ας διευκολύνουμε τα μικρά χωριά και τους επιχειρηματίες και όχι μόνο τις ξένες μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων. Και κυρίως ας διατηρήσουμε τον φυσικό μας πλούτο.

#Προβληματισμοί